Về Cổ Loa nhớ Cao Lỗ – người dựng thành, chế nỏ giữ nước

Theo sử liệu, Cao Lỗ sinh tại thôn Sỹ Lộ, trang Đại Than, tổng Vạn Ty, huyện Gia Bình, phủ Thuận Thành, bộ Vũ Ninh (nay thuộc xã Cao Đức, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh) . Ông từng là bộ hạ của Hùng Vương thứ 18 nhưng không được trọng dụng. Sau khi Thục Phán (An Dương Vương) đánh tan 50 vạn quân nhà Tần, Cao Lỗ cảm phục và ra giúp, được giao trọng trách thiết kế và chỉ huy xây dựng thành Cổ Loa, cũng như chế tạo nỏ thần – vũ khí lợi hại giúp bảo vệ đất nước .

Di tích thờ Cao Lỗ tại Cổ Loa – Hà Nội

Tại khu di tích Cổ Loa, người dân đã lập nhiều nơi thờ Cao Lỗ để tưởng nhớ công lao của ông. Một trong những địa điểm tiêu biểu là Điếm xóm Chùa (còn gọi là Miếu xóm Chùa), nằm trong vòng thành Nội, chính giữa cạnh Nam của thành . Ngoài ra, trong khuôn viên thành Cổ Loa còn có tượng tướng Cao Lỗ oai phong bắn nỏ được đặt trang trọng trên ao nước phía trước đền

Tại quê hương của Cao Lỗ ở thôn Đại Trung (tên nôm là làng Lớ), xã Cao Đức, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh, có cụm di tích đền thờ và lăng mộ Cao Lỗ Vương. Đền thờ được xây dựng trên bãi bồi ven sông Đuống, là nơi ghi dấu, tưởng niệm và tôn vinh bậc thiên tài quân sự buổi bình minh lịch sử của dân tộc ta .

Ý nghĩa lịch sử và văn hóa

Cao Lỗ được các nhà khoa học khẳng định là danh tướng đầu tiên trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta . Việc thờ phụng ông tại Cổ Loa và Bắc Ninh không chỉ là sự tri ân đối với một vị anh hùng dân tộc mà còn góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc cho các thế hệ sau.

Cao Lỗ Vương là biểu tượng của trí tuệ và lòng trung thành trong lịch sử Việt Nam. Các di tích thờ ông tại Cổ Loa và Bắc Ninh là những điểm đến văn hóa – lịch sử quan trọng, giúp người dân và du khách hiểu hơn về một giai đoạn hào hùng trong quá khứ và tôn vinh những đóng góp to lớn của ông đối với đất nước.